Het is onze doelstelling om het Gewoon Opvoeden, het domein van alle ouders, kinderen, formele en informele organisaties, zo krachtig en toegankelijk mogelijk te maken en daarmee een stevige basis te leggen voor veilig en gezond opgroeien en opvoeden van alle kinderen. Samen met andere partners werkt de gemeente aan de collectieve voorzieningen in de stad die hier een belangrijke rol in spelen. Deze voorzieningen hebben verschillende taken en rollen, maar kennen ook gemeenschappelijke kernelementen.

• Een heldere, actief uitgedragen, pedagogische visie. We ondersteunen de doorontwikkeling van de Vreedzame wijk. Inmiddels zijn acht van de tien wijken Vreedzaam: vele maatschappelijke organisaties zijn actief en betrokken bij deze ontwikkeling en het onderhoud van de bijbehorende netwerken in de wijken. De vervolg stappen betreffen onder meer de invoering van de oudercomponent en een doorgaande lijn tussen het primair, voortgezet én middelbaar beroepsonderwijs.
• Sterke professionals, in het bijzonder waar het gaat om effectieve, vroegtijdige signalering.
• Samenwerking tussen professional en ouders. Professionals en ouders staan samen voor de ontwikkeling van kinderen in Utrecht, weten elkaar te vinden en spreken elkaar aan als dat nodig is.
• Mogelijkheden voor ouders om uit te wisselen met andere ouders en hun eigen kennis en competenties op het vlak van opvoeding en ontwikkeling te vergroten: dit wordt mede mogelijk gemaakt via de ouderlokalen in de brede scholen en door collectieve bijeenkomsten elders in de stad.

We ondersteunen en faciliteren de samenwerking tussen de partijen op deze kernelementen: zowel op stedelijk niveau als wijk gebonden. In de wijken zijn platforms actief waarbinnen professionals van verschillende organisaties elkaar ontmoeten en constructief samenwerken. Resultaat is dat ze samen duidelijk voor ogen hebben wat ze willen bereiken voor en met de gezinnen in de wijk. Ook worden er contacten gelegd tussen vrijwilligersorganisaties en bewoners.

Jongerenwerk biedt jongeren een steun in de rug bij het opgroeien. Daarbij is vanuit een pedagogische werkrelatie aandacht voor persoonlijke ontwikkeling, maatschappelijke participatie, gezond gedrag, ouderbetrokkenheid en het tegengaan van overlast. Bij het jongerenwerk heeft in 2014 een visitatie plaatsgevonden waarvan de bevindingen positief zijn. De visitatiecommissie bevestigt het beeld dat wij van partners in de stad krijgen: het jongerenwerk heeft in Utrecht een stevige ontwikkeling doorgemaakt, in lijn met de door ons beoogde doelstellingen. Het jongerenwerk is ook waardevol voor de samenleving. Jongeren worden gestimuleerd om te participeren in de samenleving en er wordt hen perspectief geboden. Daardoor wordt voorkomen dat vooral kwetsbare jongeren afglijden naar een kansloze positie in de samenleving. In zo’n positie voelen jongeren zich vaak buitengesloten. Dit kan zich uiten in woede en frustratie wat kan leiden tot overlast en gewelddadigheid. Voor de samenleving is het van belang dat er bruggen worden geslagen tussen de verschillende groepen in de stad, het jongerenwerk speelt daar een belangrijke constructieve rol in. In 2016 gaan we een nieuwe subsidierelatie aan voor de uitvoering van het jongerenwerk voor de jaren 2016 tot en met 2019. Hierin staat centraal dat we voortbouwen op de ingeslagen weg en werkwijze en een stevige positie van het jongerenwerk binnen het Gewoon Opvoeden.

Vanuit het programma Jeugd wordt financieel vooral bijgedragen aan ‘Vreedzaam’ en het Jongerenwerk. Tegelijkertijd wordt er inhoudelijk aan het bereiken van deze prestatiedoelstelling vanuit veel verschillende programma’s bijgedragen. Onder meer vanuit Maatschappelijke Ontwikkeling, Volksgezondheid, Onderwijs, Sport en Veiligheid. We zetten daarbij in op samenhang en daardoor versterking op de doelstellingen uit de verschillende programma’s. Dit doen we door de gemeentelijke opdrachten goed op elkaar af te stemmen en de uitvoerende partijen op wijkniveau bij elkaar te brengen.

De uitvoering van de generalistische zorg door de buurtteams wordt in 2016 verder versterkt. In 2016 zijn alle teams op volle sterkte, zowel inhoudelijk als ten aanzien van de benodigde capaciteit. De buurtteamorganisatie heeft daarmee haar opstartfase afgerond en naar verwachting zijn aan het einde van de 2016 de eerste structurele resultaten van de nieuwe werkwijze zichtbaar. Inhoudelijk ligt de focus van de buurtteams in 2016 op het verder vormgeven van de samenwerking met de andere partijen in het Utrechtse zorglandschap om de beweging naar de voorkant te realiseren. Consultatie van specialisten uit de aanvullende zorg, of samenwerking waarbij specialisten uit de aanvullende zorg ondersteunend aan de gezinswerker opereren, moeten de buurtteams in toenemende mate in staat stellen om cliënten dichtbij huis en vooral vanuit de buurtteams te ondersteunen. Ook met SAVE wordt intensief samengewerkt. In 2016 wordt ook verder gebouwd aan de samenwerking met de basisvoorzieningen: vooral de jeugdgezondheidszorg, het onderwijs, de sociaal makel organisaties en het jongerenwerk. Voor de samenwerking met onderwijs geldt dat we, in navolging van de afspraken met het primair en voortgezet onderwijs (2015), in 2016 ook aan definitieve samenwerkingsvormen met het MBO en het Voortgezet Speciaal Onderwijs werken.

Om het Gewoon Opvoeden te versterken en de zorg door de Buurtteams te beperken, wordt vanuit de aanvullende zorg ten eerste praktische ondersteuning geboden. Praktische ondersteuning wordt ingezet, gericht om de draaglast te verminderen door bijvoorbeeld in te spelen op problemen rond financiën en wonen, door inzet van respijtzorg en door het versterken van draagkracht daar waar ouders (tijdelijk) kampen met lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen. Ten tweede wordt gespecialiseerde zorg ingezet aanvullend op het aanbod binnen het Gewoon Opvoeden en de Buurtteams (dit kan ambulante gespecialiseerde zorg zijn of in de vorm van het bieden van een vervangende leefomgeving). Deze vormen van aanvullende zorg bieden een kwalitatief goed, effectief en zo efficiënt mogelijk georganiseerd aanbod voor vragen waarin de basiszorg niet kan voorzien.

De transformatie in de aanvullende zorg staan nog aan het begin. Bij de verdere inrichting en vernieuwing hiervan staat de aansluiting op de werkwijze van de buurtteams centraal. In de ‘Inkoopstrategie jeugdhulp 2016’ (vastgesteld in de gemeenteraad op 9 juli 2015) zijn hiervoor vier lijnen vastgelegd:

• Een stevig en innovatief Utrechts Zorglandschap.
• Invulling van de taakstelling in aansluiting op de zorgvraag en de ‘beweging naar de voorkant’.
• Een zorgvuldig proces: intensief overleg met de betrokken aanbieders en Utrechtse jeugdzorgregio’s.
• Contractering en bekostiging waarin kwaliteit, behoud van expertise, eenvoud en flexibiliteit centraal staan.

Jeugdbescherming Nieuwe Stijl is de inzet van de jeugdbeschermingsmaatregelen, jeugdreclasseringmaatregelen, inzet van Veilig Thuis en inzet op preventie (drang). De Jeugdbescherming wordt in 2016, net als in het afgelopen jaar, vanuit generalistisch werkende SAVE teams(Samen werken aan Veiligheid) uitgevoerd. De SAVE teams werken nauw samen met de buurtteams en zijn gericht op het borgen van de veiligheid van kinderen. In 2016 continueren we de doorontwikkeling van Jeugdbescherming Nieuwe Stijl. We bouwen voort op een daling van dwangmaatregelen door extra inzet op preventie en drangmaatregelen. Het bewaken van de ondergrens van de veiligheid is het uitgangspunt.
De ontwikkelopgave voor 2016 is naast de inhoudelijke doorontwikkeling het realiseren van een taakstelling van 10% op SAVE diensten.